Trong thời đại kinh tế toàn cầu hóa, ngành logistics ngày càng giữ vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng và hoạt động kinh doanh của mọi doanh nghiệp. Vậy logistics là ngành gì và tại sao nó lại trở thành mắt xích không thể thiếu trong nền kinh tế hiện đại? TSL Logistics – một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực logistics sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ngành nghề đầy tiềm năng này cũng như những giá trị thiết thực mà dịch vụ logistics mang lại cho doanh nghiệp.
Logistics là ngành gì
Ngành logistics là một lĩnh vực quan trọng trong chuỗi cung ứng, đóng vai trò kết nối các hoạt động sản xuất, phân phối và tiêu thụ hàng hóa. Cơ bản, logistics liên quan đến quá trình vận chuyển, lưu trữ, xử lý đơn hàng, quản lý tồn kho và phân phối sản phẩm đến tay người tiêu dùng hoặc khách hàng. Ngành logistics không chỉ giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình cung ứng mà còn đóng góp vào việc giảm chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động của cả chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ngành logistics còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự liên kết giữa các thị trường, giúp các doanh nghiệp vượt qua các thách thức về chuỗi cung ứng, chẳng hạn như tình trạng gián đoạn sản xuất, thay đổi nhu cầu khách hàng và sự thay đổi trong chính sách thương mại quốc tế. Chính vì vậy, ngành logistics không chỉ là một phần của hoạt động kinh doanh, mà còn là yếu tố cốt lõi trong việc xây dựng một nền kinh tế toàn cầu mạnh mẽ và liên kết chặt chẽ.
Ngành logistics có những hoạt động nào
Vận tải hàng hóa
Vận tải hàng hóa là một trong những trụ cột của logistics, đảm nhiệm việc di chuyển sản phẩm từ nhà sản xuất đến kho hàng, đại lý hoặc người tiêu dùng cuối cùng. Các phương thức vận tải phổ biến bao gồm: đường bộ, đường sắt, đường biển và đường hàng không, mỗi phương thức đều có ưu điểm riêng về chi phí, thời gian và khả năng chuyên chở. Việc lựa chọn hình thức vận chuyển phù hợp là yếu tố quan trọng trong việc tối ưu hóa chi phí logistics và đảm bảo tiến độ giao hàng.
Quản lý kho bãi và kiểm soát tồn kho
Quản lý kho bãi là hoạt động phổ biến trong ngành logistics, chúng có liên quan mật thiết đến việc tổ chức lưu trữ, phân loại và bảo quản hàng hóa. Một hệ thống kho bãi được tối ưu hóa không chỉ giúp giảm thiểu chi phí lưu kho mà còn đảm bảo khả năng đáp ứng nhanh chóng khi có đơn hàng phát sinh.
Dịch vụ giao nhận quốc tế
Khi doanh nghiệp mở rộng thị trường ra nước ngoài, dịch vụ vận chuyển quốc tế vai trò như một trung gian kết nối giữa các bên vận tải, hãng tàu, hãng hàng không và đơn vị nhận hàng. Nhiệm vụ của dịch vụ này là tổ chức vận chuyển quốc tế, xử lý chứng từ vận chuyển, tính toán chi phí và phối hợp với các bên liên quan để đảm bảo hàng hóa được giao nhận đúng thời hạn và tuân thủ các quy định pháp lý.
Hoạt động giao nhận quốc tế bao gồm lựa chọn tuyến đường vận tải tối ưu, lập kế hoạch lô hàng và hỗ trợ xử lý các rào cản kỹ thuật khi vận chuyển xuyên biên giới. Các doanh nghiệp logistics chuyên về dịch vụ này thường sở hữu mạng lưới đối tác toàn cầu, giúp tối ưu hóa quy trình vận chuyển quốc tế một cách nhanh chóng và tiết kiệm.
Xử lý thủ tục hải quan
Một phần không thể thiếu trong logistics quốc tế là xử lý thủ tục hải quan hay còn gọi là dịch vụ hải quan. Đây là quá trình khai báo hàng hóa với cơ quan chức năng tại cửa khẩu để được phép xuất nhập khẩu. Nếu không thực hiện đúng quy trình hoặc sai sót trong hồ sơ, hàng hóa có thể bị trì hoãn, phạt thuế hoặc thậm chí bị từ chối thông quan.
Các doanh nghiệp logistics chuyên nghiệp thường cung cấp dịch vụ khai báo hải quan, hỗ trợ doanh nghiệp chuẩn bị bộ hồ sơ hợp lệ, xác định mã HS code, tính toán thuế suất và đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp lý tại từng quốc gia.
Tổng hợp quy trình logistics cơ bản
Một quy trình logistics chuẩn không chỉ bao gồm các bước cơ bản trong vận chuyển hàng hóa, mà còn tích hợp chặt chẽ giữa các bộ phận như kho bãi, thủ tục hải quan, giao nhận, phân phối và quản lý hồ sơ, đảm bảo luồng hàng hóa luôn được lưu thông thông suốt.
- Bước 1: Tiếp nhận yêu cầu: Liên hệ với TSL để yêu cầu vận chuyển nội địa, làm thủ tục xuất nhập khải,… Chúng tôi sẽ thu thập thông tin về loại hàng hóa, số lượng, điểm giao nhận, thời gian giao hàng và các yêu cầu đặc biệt khác nhằm lên kế hoạch chi tiết nhất.
- Bước 2: Đàm phán và xác nhận hợp đồng: Sau khi nắm rõ nhu cầu, chúng tôi sẽ tiến hành đàm phán với khách hàng để chốt phương án tối ưu nhất về chi phí và thời gian. Việc này bao gồm ký kết hợp đồng dịch vụ, xác định trách nhiệm giữa các bên, và lên kế hoạch vận tải đa phương thức nếu cần thiết.
- Bước 3: Chuẩn bị chứng từ: Bước này, TSL có nhiệm vụ hỗ trợ khách hàng soạn thảo và hoàn thiện các loại chứng từ như: vận đơn (Bill of Lading), hóa đơn thương mại, phiếu đóng gói, giấy chứng nhận xuất xứ, hợp đồng mua bán quốc tế, và các loại giấy phép chuyên ngành nếu cần.
- Bước 4: Vận chuyển hàng hóa: Sau khi chứng từ đã sẵn sàng, lô hàng sẽ được vận chuyển đến cảng hoặc sân bay. Chúng tôi sẽ thay mặt khách hàng làm thủ tục thông quan, nộp các loại thuế và lệ phí hải quan, và đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật quốc tế và trong nước.
- Bước 5: Bốc xếp và phân phối hàng hóa: Sau khi hoàn tất thủ tục, hàng hóa sẽ được bốc xếp từ phương tiện vận chuyển sang kho.
- Bước 6: Lập hóa đơn: Đây là chứng từ có giá trị pháp lý quan trọng, ghi nhận toàn bộ thông tin về lô hàng, chủ hàng, người nhận, điều kiện giao hàng
- Bước 7: Nhận và giao bill gốc: Sau khi hãng vận chuyển phát hành vận đơn gốc và gửi cho chủ hàng.
- Bước 8: Lưu trữ hồ sơ: Bước cuối cùng trong quy trình logistics là lưu trữ toàn bộ chứng từ, hồ sơ liên quan đến lô hàng để phục vụ kiểm tra sau thông quan hoặc giải quyết khiếu nại.
Hình thức quản trị trong ngành logistics
1PL Logistics
1PL hay First Party Logistics là mô hình mà doanh nghiệp tự thực hiện toàn bộ hoạt động logistics của mình, từ vận tải, lưu kho đến quản lý hàng hóa. Hình thức này thường được áp dụng với doanh nghiệp có quy mô nhỏ, có khả năng tự kiểm soát chuỗi cung ứng nội bộ mà không cần đến bên thứ ba. Tuy nhiên, điểm hạn chế là chi phí đầu tư ban đầu lớn và khó mở rộng khi quy mô kinh doanh tăng trưởng.
2PL Logistics
2PL là mô hình doanh nghiệp thuê ngoài một phần dịch vụ logistics, thường là dịch vụ vận tải đường bộ, đường biển hoặc hàng không. Các công ty logistics 2PL sở hữu phương tiện vận chuyển và cơ sở hạ tầng logistics, cung cấp giải pháp chuyên biệt về vận chuyển. Mô hình này giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí đầu tư, nhưng vẫn còn hạn chế trong việc tích hợp các quy trình quản lý kho, xử lý đơn hàng và kiểm soát tồn kho.
3PL Logistics
Với mô hình 3PL Logistics, doanh nghiệp sẽ thuê ngoài toàn bộ hoặc phần lớn hoạt động logistics cho bên thứ ba chuyên nghiệp. Các dịch vụ 3PL bao gồm quản lý kho bãi, xử lý đơn hàng, giao hàng, thủ tục hải quan và thậm chí là quản lý hoàn trả hàng hóa. Đây là giải pháp linh hoạt, giúp doanh nghiệp tập trung vào hoạt động cốt lõi, giảm chi phí vận hành, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và nâng cao trải
4PL Logistics
Thay vì chỉ cung cấp dịch vụ, các nhà cung cấp 4PL đóng vai trò tư vấn chiến lược, thiết kế và điều phối toàn bộ chuỗi cung ứng từ A đến Z. 4PL hoạt động như một đối tác quản trị toàn diện, phối hợp nhiều nhà cung cấp 3PL khác nhau để xây dựng một hệ sinh thái logistics tối ưu cho doanh nghiệp.
Một số thắc mắc về ngành logistics
Học logistics làm nghề gì
Ngành Logistics không chỉ đơn thuần là “giao nhận hàng hóa” như nhiều người vẫn nghĩ, mà thực chất đây là một lĩnh vực bao quát nhiều công khác nhau. Khi theo học ngành Logistics bạn sẽ được trang bị kiến thức và kỹ năng về quản lý vận hành kho bãi, vận tải đa phương thức,.. Điều này mở ra rất nhiều cơ hội nghề nghiệp ngành logistics. Một số vị trí trong ngành logistics như:
- Nhân viên giao nhận
- Nhân viên chứng từ
- Nhân viên khai báo hải quan
- Nhân viên kho vận
- Nhân viên điều phối vận tải
Những công việc này đòi hỏi khả năng phân tích, quản lý thời gian, sự cẩn trọng trong xử lý giấy tờ, hiểu biết về các quy định xuất nhập khẩu, cũng như kỹ năng làm việc nhóm và ngoại ngữ.
Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập quốc tế, ngành Logistics đang có xu hướng phát triển mạnh mẽ với mức thu nhập ổn định và cơ hội thăng tiến rõ ràng, thậm chí vươn ra thị trường lao động toàn cầu nếu bạn có nền tảng tiếng Anh tốt và hiểu rõ về các hiệp định thương mại quốc tế
Ngành logistics lương cao không
Mức thu nhập của người làm trong ngành logistics có sự phân hóa rõ rệt tùy thuộc vào vị trí công việc, kinh nghiệm và kỹ năng chuyên môn. Đối với sinh viên mới ra trường hoặc nhân sự chưa có nhiều kinh nghiệm, mức lương khởi điểm dao động từ 10 triệu đồng/tháng. Đối với chuyên gia logistics làm việc trong các tập đoàn đa quốc gia, mức lương bằng USD dao động từ 3.000 đến 10.000 USD/tháng là hoàn toàn khả thi.
Không chỉ có mức lương hấp dẫn, ngành logistics còn mang lại lộ trình nghề nghiệp rõ ràng và nhiều cơ hội phát triển. Bắt đầu từ các vị trí như nhân viên điều phối vận tải, nhân viên kho hoặc hỗ trợ giao nhận, bạn có thể tiến tới các vai trò chuyên viên phân tích chuỗi cung ứng, trưởng nhóm điều hành logistics hoặc chuyên gia tối ưu vận hành.
Những khó khăn trong ngành logistics
- Dễ đền tiền nếu có sai sót: Chỉ cần một sai lệch nhỏ trong việc giao nhận, chuẩn hóa chứng từ hoặc xử lý thông tin vận đơn cũng có thể dẫn đến việc đền bù hợp đồng, mất uy tín với đối tác, hoặc thiệt hại đáng kể về tài chính.
- Áp lực lớn khi vào mùa cao điểm: Vào các mùa cao điểm như lễ Tết, mùa sale thương mại điện tử, hay giai đoạn cuối năm, hệ thống logistics thường xuyên phải hoạt động với cường độ vượt mức cho phép. Áp lực từ việc quá tải đơn hàng, thiếu hụt tài xế, khan hiếm phương tiện vận chuyển và năng lực kho bãi không đủ là những yếu tố thường xuyên làm gián đoạn chuỗi cung ứng.
- Có nhiều biến số xảy ra: Ngành logistics chịu ảnh hưởng mạnh từ các biến số khách quan như thời tiết, chính sách thuế quan, thay đổi luật vận tải, đình công cảng biển hay biến động nhiên liệu. Việc dự báo rủi ro và lập kế hoạch dự phòng là yếu tố sống còn, tuy nhiên không phải doanh nghiệp nào cũng có hệ thống quản lý rủi ro hiệu quả.
- Cần trang bị nhiều kiến thức để không bị tụt lại: Ngành logistics đang bước vào giai đoạn chuyển đổi số mạnh mẽ với sự can thiệp sâu của công nghệ. Điều này đồng nghĩa với việc nhân sự trong ngành cần liên tục cập nhật kiến thức mới, từ kỹ năng điều phối vận chuyển truyền thống cho đến hiểu biết về phân tích dữ liệu chuỗi cung ứng.
- Chênh lệch múi giờ khi làm việc với khách nước ngoài: Đối với các doanh nghiệp logistics hoạt động ở quy mô quốc tế, việc xử lý đơn hàng xuyên biên giới luôn đi kèm với khó khăn về múi giờ. Việc trao đổi với đối tác ở châu Âu, Mỹ hay Đông Á đôi khi diễn ra ngoài giờ hành chính, tạo áp lực lớn về mặt thời gian và khả năng phản hồi nhanh.
Trên đây là bài viết chi tiết về ngành Logistics là TSL muốn gửi đến bạn. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề trên hãy liên hệ với chúng tôi qya hotline: *1688 để nhận được tư vấn sớm nhất nhé.