Khi nhập khẩu nhóm hàng hóa thiết bị điện như điều hòa, tủ lạnh, máy giặt, đèn LED, nồi cơm điện… thì việc kiểm tra hiệu suất năng lượng đã trở thành quy định bắt buộc theo pháp luật. Nhưng có vẻ còn nhiều người lúng túng trong việc xác định những mặt hàng thuộc nhóm phải kiểm tra hiệu suất. Trong bài viết dưới đây, TSL sẽ giúp bạn cập nhật đầy đủ danh mục hàng hóa cần kiểm tra hiệu suất, các lưu ý thực hiện theo đúng quy định.
Kiểm tra hiệu suất năng lượng là gì
Kiểm tra hiệu suất năng lượng là quá trình đánh giá mức độ tiêu thụ điện năng của một sản phẩm hoặc thiết bị trong điều kiện vận hành tiêu chuẩn, nhằm xác định khả năng tiết kiệm năng lượng và hiệu quả sử dụng điện. Đây là quy trình bắt buộc trong kiểm định chất lượng sản phẩm đối với nhiều nhóm thiết bị điện như: máy điều hòa, tủ lạnh, máy giặt, đèn LED, bình nước nóng… theo quy định của Bộ Công Thương.
Hiệu suất năng lượng được biểu thị thông qua nhãn năng lượng giúp người tiêu dùng dễ dàng so sánh mức độ tiết kiệm điện giữa các sản phẩm cùng loại. Chỉ số này càng cao đồng nghĩa với thiết bị càng tiêu tốn ít điện năng để tạo ra cùng một mức hiệu quả, từ đó góp phần giảm hóa đơn tiền điện, kéo dài tuổi thọ thiết bị và hạn chế phát thải ra môi trường.
Tại sao cần kiểm tra hiệu suất năng lượng khi nhập khẩu
Tuân thủ pháp luật và quy định hiện hành
Việc kiểm tra hiệu suất năng lượng đối với hàng hóa nhập khẩu không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là nghĩa vụ pháp lý bắt buộc theo quy định và các văn bản hướng dẫn liên quan. Các thiết bị điện, điện tử nằm trong Danh mục sản phẩm bắt buộc dán nhãn năng lượng như điều hòa, tủ lạnh, máy giặt, đèn LED… nếu không được kiểm định đúng quy trình sẽ không đủ điều kiện để thông quan.
Tránh rủi ro bị phạt
Không thực hiện kiểm tra hiệu suất năng lượng hoặc nộp thiếu hồ sơ kiểm định có thể bị xử phạt hành chính lên đến hàng trăm triệu đồng. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể bị từ chối thông quan nếu sản phẩm không đạt tiêu chuẩn hiệu suất năng lượng theo quy định của Bộ Công Thương. Việc chủ động kiểm tra từ sớm sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và tránh những rủi ro pháp lý.
Gây dựng niềm tin với người tiêu dùng
Hiện nay người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các sản phẩm tiết kiệm điện và thân thiện môi trường, việc hàng hóa nhập khẩu được kiểm tra và dán nhãn năng lượng rõ ràng chính là một bằng chứng minh và cam kết về chất lượng. Thật vậy, doanh nghiệp có thể sử dụng chứng nhận hiệu suất năng lượng như một cách để gây dựng niềm tin với người tiêu dùng và cho thấy hàng hóa của doanh nghiệp an toàn, hoạt động hiệu quả.
Danh mục hàng hóa phải kiểm tra hiệu suất
Danh mục các mặt hàng bắt buộc phải kiểm tra về hiệu suất năng lượng được quy định tại Quyết định số 1182/QĐ-BCT. Cụ thể sẽ có những nhóm hàng hóa sau:
Nhóm thiết bị gia dụng
- Đèn huỳnh quang ống thẳng
- Đèn huỳnh quang compact
- Chấn lưu điện từ và điện tử cho đèn huỳnh quang
- Máy điều hòa nhiệt độ
- Tủ lạnh
- Máy giặt
- Nồi cơm điện
- Quạt điện
- Máy thu hình
- Đèn LED
- Bình đun nước nóng có dự trữ
Nhóm thiết bị văn phòng và thương mại
- Máy photocopy
- Màn hình máy tính
- Máy in
- Tủ giữ lạnh thương mại
- Máy tính xách tay
Nhóm thiết bị công nghiệp
- Máy biến áp phân phối
- Động cơ điện
- Nồi hơi
Nhóm phương tiện giao thông vận tải
- Xe ô tô con loại dưới 7 chỗ
- Xe ô tô con loại trên 7 – 9 chỗ
- Xe mô tô
- Xe gắn máy
Quy trình kiểm tra hiệu suất hàng hóa
ưới đây là quy trình kiểm tra hiệu suất năng lượng mà các doanh nghiệp cần nắm rõ để chủ động triển khai, tránh các rủi ro khi làm thủ tục thông quan.
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Trước khi đưa hàng hóa đi thử nghiệm hiệu suất năng lượng, doanh nghiệp cần hoàn tất hồ sơ đăng ký kiểm tra chuyên ngành và nộp tại các cơ quan có thẩm quyền như Bộ Công Thương hoặc các trung tâm kiểm định.
Hồ sơ cần bao gồm các thông tin chi tiết về sản phẩm như: mô tả thiết bị, mã HS, thông số kỹ thuật (công suất, điện áp, chủng loại…), mục đích sử dụng và các tài liệu kỹ thuật liên quan (Catalog, hướng dẫn sử dụng, bản vẽ kỹ thuật nếu có).
Bước 2: Lấy mẫu đi kiểm tra
Sau khi hoàn tất hồ sơ, doanh nghiệp cần tiến hành gửi mẫu sản phẩm đến phòng thử nghiệm hiệu suất năng lượng. Thực tế là sau khi hàng hóa của bạn được thông quan tạm thời bạn sẽ được phép mang hàng về kho bảo quản, Và việc tiếp theo bạn cần làm là mang hàng đến phòng thí nghiệm từ sớm, vì trong vòng 30 ngày kể từ ngày đưa hàng về kho bảo quản, doanh nghiệp phải nộp kết quả thử nghiệm hiệu suất năng lượng cho cơ quan Hải quan để hoàn tất thủ tục thông quan. Nếu quá thời hạn này, doanh nghiệp có thể bị xử lý vi phạm hành chính
Bước 3: Nhận kết quả và làm công bố dán nhãn năng lượng
Khi có kết quả thử nghiệm đạt yêu cầu, doanh nghiệp cần thực hiện thủ tục công bố dán nhãn năng lượng. Hồ sơ bao gồm:
- Giấy công bố dán nhãn năng lượng
- Kết quả thử nghiệm
- Mẫu nhãn năng lượng dự kiến
Thời gian xử lý và chờ kết quả thường dao động từ 5–7 ngày làm việc tùy thuộc vào số lượng sản phẩm và trung tâm thử nghiệm. Sau khi được chấp thuận, sản phẩm sẽ được phép gắn nhãn năng lượng hiệu suất
Nội dung cần có trên nhãn dán năng lượng
- Tên mẫu sản phẩm: Trên mỗi nhãn dán năng lượng, phần thông tin đầu tiên cần hiển thị chính là tên mẫu sản phẩm hoặc model của thiết bị. Tên sản phẩm cần trùng khớp tuyệt đối với tên đã đăng ký trong hồ sơ công bố nhãn năng lượng
- Mức độ tiêu thụ năng lượng hàng năng: Một nội dung bắt buộc không thể thiếu trên nhãn là mức tiêu thụ điện năng hàng năm, thường được thể hiện bằng đơn vị kWh/năm. Con số này phản ánh lượng điện trung bình mà thiết bị sử dụng trong điều kiện vận hành tiêu chuẩn, dựa trên các phép thử được thực hiện tại phòng thí nghiệm.
- Chỉ số hiệu suất năng lượng: thể hiện hiệu quả sử dụng điện của thiết bị, được tính bằng tỷ số giữa công suất đầu ra và công suất đầu vào. Chỉ số càng cao chứng tỏ thiết bị có khả năng tiết kiệm tốt.
- Số sao năng lượng: Nội dung nổi bật và dễ nhận thấy nhất trên nhãn là biểu tượng số sao năng lượng, thường từ 1 đến 5 sao. Mức sao càng cao thì thiết bị càng tiết kiệm điện. Việc xếp hạng sao được dựa trên ngưỡng hiệu suất năng lượng tối thiểu theo từng nhóm sản phẩm.
- Thông tin điều kiện thử nghiệm: Các thông tin này gồm nhiệt độ phòng, độ ẩm, tải tiêu chuẩn… tùy theo loại thiết bị. Mục đích là để người tiêu dùng hiểu rằng mức tiêu thụ điện công bố chỉ đạt được trong điều kiện thử nghiệm cụ thể, và có thể thay đổi khi sử dụng thực tế.